TCK 53

Türk Ceza Kanununun 53. maddesi olan TCK 53, bir kişinin işlemiş olduğu bir suç nedeniyle hapis cezası alarak bazı haklarından mahrum edilmesini ifade eder. Bu mahrum edilme hali, kişinin topluma zarar vermiş olması nedeniyle kişinin toplum karşısında güven kaybetmiş olmasından kaynaklanır. Bu madde ile kişiye bazı sınırlamalar getirilir. Kişi cezası tamamlanana kadar belirli haklardan yararlanamaz.

Türk Ceza Kanununun 53. maddesi, toplumda suç işleyen bireyin tehlikeli olma durumuna yönelik bir güvenlik tedbiri olarak uygulanmaktadır. Örneğin, toplumdaki diğer insanların can güvenliğini göz ardı ederek alkollü araç kullanan birinin ehliyetine el konulması veya bir kişinin mesleğini kötüye kullanması nedeniyle görevinden uzaklaştırılması bu maddeye dayanarak uygulanan cezalardır.

TCK 53/1

Türk Ceza Kanununun 53. maddesinin 1. fıkrasında kişinin bilerek işlediği bir suçtan ötürü hapis cezası almasıyla birlikte çeşitli haklardan mahrum edileceği ifade edilmiştir. TCK 53/1 maddesine göre, kişinin geçici veya sürekli olmak üzere TBMM üyeliği, il, belediye, köy ve devlete ait kamu kuruluşlarında atama yapılarak veya seçimle görev alması sınırlandırılır. Aynı zamanda kişi seçme ve seçilme ehliyetinden, velayet, vesayet haklarından ve kayyım olmaktan, vakıflarda, şirketlerde, sendikalarda, kooperatiflerde, dernek ve siyasi partilerde denetçi veya yönetici olmaktan, kamuya bağlı kuruluşların iznine tabi olarak sanatını veya serbest mesleğini icra etmekten mahrum edilir.

Suç işleyen ve hapis cezası alan kişi, cezasının infazı tamamlanıncaya kadar TCK 53 maddesinin 1. fıkrasında belirtilen haklardan mahrum bırakılır. Kişinin kendisine verilen cezayı uygun bir biçimde tamamlamasıyla kişi toplum güvenini geri kazanmış olur ve cezanın infazıyla birlikte mahrumiyeti de ortadan kalkar.

İlginizi Çekebilir; Adli Sicil Kaydı

TCK 53/2

Türk Ceza Kanununun 53. maddesinin 2. fıkrasında hapis cezası alan kişinin haklarının ne kadar süre sınırlandırılacağı belirtilmiştir. TCK 53/2 maddesine göre, kişi kendisine verilmiş olan hapis cezasının infazı tamamlanana kadar haklarından mahrum edilir.

TCK 53 maddesinin 2. fıkrası, kişinin işlediği suçtan dolayı haklarının elinden alınma süresini ifade etmektedir. Kişinin haklarından mahrum edilme süresi, cezanın infaz süresiyle sınırlandırılmıştır. Bunun nedeni ise kişinin işlediği suçun cezasını infaz etmiş olması ve bu nedenle toplum karşısında kaybetmiş olduğu güveni geri kazanmış olmasıdır.  

TCK 53/3

Hapis cezası alan kişinin cezası ertelenirse veya kişi denetimli serbestlik alırsa ve şartlı tahliye edilirse, kişinin altsoyu için geçerli olan velayet hakları, vesayet ve kayyımlık yetkileri kendisinden alınamaz. TCK 53/3 maddesinde belirtilmiş olan bu kararla birlikte kişinin hakları korunmuş olmaktadır.

Mahkemede hapis cezası alan kişi, TCK 53 maddesinin 3. fıkrasına göre, cezası ertelenirse, denetimli serbestlik alırsa ve şartlı tahliye edilirse, bu maddenin 1. ve 2. fıkra hükümlerinin iptaline ve bu maddelerin uygulanmamasına karar verilebilir.

TCK 53/4

Bir kişi mahkeme kararıyla hapis cezası alsa bile, tck 53/4 maddesi uyarınca kişinin hapis cezası ertelenirse veya kişi suçu işlediği sırada 18 yaşından küçük ise bu maddenin 1. fıkrasındaki hükümler geçersiz sayılır. Türk hukuk sisteminde 1 yıldan az olan tüm hapis cezaları kısa süreli hapis cezalarıdır. Buna göre, 1 yıldan az hapis cezası alan kişiler de cezaları ertelenirse bu fıkra hükmünden yararlanabilirler.

TCK 53 maddesinin 1. fıkrasında belirtilen haklardan yoksun bırakma hükümleri, 18 yaşından küçük olan kişiler veya kısa süreli hapis cezası alan ve cezası ertelenmiş olan kişilere uygulanmamaktadır. Bu madde ile suçu kasten işleyemeyecek olan 18 yaşından küçük kişilerin ve kısa süreli hapis cezası verilen ve cezası ertelenen kişilerin hakları korunmak istenmiştir.