TCK 158

Türk Ceza Kanunu’nun 158. Maddesi mal varlığına karşı işlenen suçlar kapsamında olan dolandırıcılık suçuna karşı verilecek cezaları belirler. TCK 158 uyarınca dolandırıcılık suçu işleyenler hileli davranışlarla bu eylemi yapar. Bu suçu işleyen failin bir başkasına zarar vermesinin yanı sıra kendisinin yarar sağlaması gerekir.

Kasti olarak işlenebilen dolandırıcılık suçunda ortaya çıkan yarar ve zarar kavramlarıdır. Failin kasti olarak başkasının malvarlığı üzerinde bir azalmaya yol açması suçun oluşmasının koşullarından biridir. Bu suçun toplumu da olumsuz yönde etkileme gücü bulunur.

Ceza davası kapsamında değerlendirilen dolandırıcılık suçu şikâyete tabi değildir. Savcılık makamı suça ilişkin bilgi aldığında kendiliğinden harekete geçme yetkisine sahiptir. Savcılar devlet adına hareket ederken kamu menfaatlerinin korunması için görev yaparlar.

Dolandırıcılık suçunda olduğu gibi Hırsızlık Suçu için de hukuk kuralları aracılığı ile çeşitli yaptırımlar uygulanır. Hırsızlık suçu bütün toplumlar açısından yasaklanan eylemlerden biridir. Ahlaki ve hukuki açıdan bu fiil bir suç olarak kabul edilir. Hırsızlık suçu da dolandırıcılık suçu gibi mal varlığına karşı işlenir. Mal varlığına yönelik olarak işlenen suçların en belirgin özellikleri kişiye karşı bir saldırı niteliği taşımasıdır.

TCK 158/1

Dolandırıcılık suçuna yönelik olarak bir şikâyet süresi bulunmaz. Suça istinaden uygulanan yasal zamanaşımı süresi ise 8 yıl olarak belirlenmiştir. TCK 158/1 dolandırıcılık suçu işlenirken dini inançların istismarından yararlanıldığında gündeme gelir. Yasalar uyarınca bu suç işlenirken dini inancın istismar edilmesi suça yönelik verilecek cezada artışa yol açmaktadır.

TCK 158 dolandırıcılık suçunun nitelikli halleri ile ilgili kanun maddesidir. Çeşitli yöntemler kullanılmak sureti ile dolandırıcılık suçu işlenebilir. Suç işlenirken dinin istismarı, bilişim sistemlerinin kullanılması gibi yöntemler de tercih edilebilmektedir. Günümüzde teknolojide yaşanan değişimler sonucunda teknolojik cihazlar ve uygulamalar daha sık kullanılmaktadır. Buna bağlı olarak da kötü niyetli kişilerin bilişim sistemleri üzerinden dolandırıcılık suçu işlemesi kolaylaşmaktadır.

TCK 158/1-F Yargıtay Kararı

Dolandırıcılık suçu işlendiğinde bilişim sistemlerinin kullanılması durumunda suçu işleyen kişi sayısı da önemli hale gelmektedir. Buna göre suç işlenirken 3 veya daha fazla kişinin birlikte hareket etmesi gerekir. TCK 158/1-F Yargıtay Kararı incelendiğinde dolandırıcılık suçunu işleyenlerin bu suçu nitelikli hale getirmek için çeşitli araçlardan yararlanabildiği görülür. Bu durumda da verilen cezalarda artış olur.

Dolandırıcılık suçu örgüt faaliyetleri kapsamında da işlenebilen bir suç türüdür. TCK 158 bu suçun nitelikli hallerinin kapsamını belirlerken verilecek cezaları da açıklar. Suçun örgüt faaliyeti kapsamında işlenmesi verilen ceza oranlarında artışa yol açmaktadır.

TCK 158 1 F Yargıtay Kararı

Dolandırıcılık suçu nitelikli olarak işlenebilen suçlar arasında yer alırken bu tür bir uygulamaya karşı verilen cezalarda artış olur. TCK 158 1 F Yargıtay Kararı göz önünde bulundurulduğunda etkin pişmanlıktan failin yararlanabildiği görülür. Etkin pişmanlık olarak adlandırılan uygulama hukukta kendisine yer bulur.

Etkin pişmanlık olarak adlandırılan kavram failin yaptığı eylemden pişman olması ve buna istinaden de verdiği zararın etkilerini ortadan kaldırma gayretine girmesi demektir. Suçun mal varlığına yönelik olması nedeni ile zararın telafisi gerekir.

TCK 158 dolandırıcılık suçunun nitelikli halleri söz konusu olduğunda yürürlüğe girer. Dolandırıcılık suçuyla ilgili olarak sanığın pişmanlığı etkin pişmanlık kapsamında değerlendirileceği zaman ortaya çıkan zararın telafisi gerekmektedir. Bu durumda verilecek cezada bir indirim uygulanabilmektedir.

Dava açılmadan failin mağdura ait zararı gidermesi ceza indirimi sebebidir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında hukuken 2/3 oranında indirim yapılabilir. Kovuşturma aşamasına geçilmesi durumunda ise zararın giderilmesi durumunda verilen ceza yarı nispette indirilebilmektedir.